Herkenning van ziekte en/of pijn bij konijnen
Door Bernice Muntz
Pijn en ziekte herkennen… waarom is dit zo belangrijk?
Prooidieren zoals konijnen en kleine knaagdieren laten helaas minder snel zien dat ze zich niet lekker voelen dan andere huisdieren. Heeft je konijn pijn of merk je dat het ziek is, dan is het een spoedgeval. Neem direct contact op met de dierenarts: ook ’s avonds of in het weekend.
Het is goed om je eigen dier goed te kennen, want sommige signalen kunnen tegenstrijdig zijn.
Een konijn met zere poten kan languit gaan liggen met de pootjes gestrekt om deze te ontzien, maar veel konijnen doen dit juist graag uit zichzelf en liggen dan op hun gemak. Knarsetanden kan zowel betekenen dat een dier pijn heeft (hard knarsen), als dat het zich op zijn gemak voelt (zacht de tanden knarsen). Dit maakt het moeilijk onderscheid te maken.
Ken je konijn
Het is het mooiste als je vertrouwd bent met het gebruikelijk gedrag en de houdingen van je dier. Dus het kennen van je eigen konijn. Denk daarbij aan:
Eetgewoontes
Wanneer je konijn niet meer eet, dan is dit een duidelijk teken en zal je vrij snel (in elk geval binnen 12 uur) een dierenarts moeten inschakelen. Maar let ook op of ze minder graag of trager eten. Het lijkt dan wel of een konijn eet, maar het dier kauwt bijvoorbeeld op hetzelfde stukje.
Drinken
Drinkt je konijn opeens veel meer, of juist veel minder, of ziet het drinkgedrag (houding) er anders uit? Ook dat zijn signalen waarop gelet moet worden.
Poepen
Ziet de ontlasting er ongewoon uit; kleine keutels, geen keutels, keutels die aaneengebonden zitten (kettingkeutels). Vind je regelmatig blindedarmkeutels (plakpoep) of diarree? Kijk de ontlasting elke dag na, ook onder de staart en grijp zo nodig in. Vooral kleine keutels en als een konijn geen keutels geeft, is een spoedgeval.
Plassen
Plast je konijn opeens veel meer of juist minder? Misschien heeft de urine opeens een rode of oranje kleur? Dan hoeft er niets aan de hand te zijn. Dit kan komen door kleurstoffen die in het eten zitten. Als je net een wortel hebt gegeven en daarna is de urine van je konijn gekleurd, dan is de kans groot dat dat de oorzaak is. Geef je hem echter elke dag een stukje wortel en heeft zijn urine opeens een andere kleur, dan is het een ander verhaal en is het verstandig om de urine bij de dierenarts te laten onderzoeken.
Konijnenurine hoort er troebel uit te zien. De mate van troebelheid wisselt per moment van de dag. Maar liggen er plakkaten neerslag op de plasplek, twijfel je en/of zie je dat je konijn lang zit te plassen of met moeite, dan is dit afwijkend. Te troebele urine kan als neerslag in de blaas blijven liggen en problemen geven, of zelfs blaasstenen vormen met alle gevolgen van dien.
Bewegen
Maakt je konijn een rare beweging? Zit het dier stil of ineengedoken in een hoekje, misschien drukt het zijn buik tegen de grond? Soms zie je dit konijn steeds gaan verliggen of verzitten. Of kan het zijn draai niet vinden. Probeert hij vaker zijn oren schoon te maken, of de grond of iets anders te wassen.
Gedrag/stress
Reageert je konijn anders dan normaal? Misschien schrikt het konijn van dingen waar het gewoonlijk niet van schrikt of reageert het met agressie op iets waar het dier normaal gesproken niet zo op reageert. Bijvoorbeeld met aaien of optillen. Het is verstandig elke gedragsverandering goed in de gaten te houden en er niet lang mee te wachten om naar een dierenarts te gaan.
Vacht en verharing
De vacht van een gezond konijn ziet er mooi, glad, aaneengesloten en glanzend uit. Wanneer dat opeens anders is, het konijn verliest bijvoorbeeld meer haar dan normaal, kan dat een teken zijn dat er iets mis is.
Vacht en wassen
Konijnen spenderen ca. 16% van de tijd aan het wassen van de vacht. Wast een konijn zich meer dan gemiddeld of likt het dier bovengemiddeld op 1 plek, dan kan zijn dat het dier pijn heeft en/of gewrichtsproblemen heeft.
Weeg je konijn regelmatig
Weeg je konijn eens per maand en als je twijfelt of als het ziek is, vaker. Door je konijn regelmatig te wegen kan je vaak op tijd opmerken dat het dier ziek is en daardoor misschien ook pijn heeft. Dus valt je konijn zonder aanwijsbare reden af, neem dan contact op met een dierenarts.
Voor je naar de dierenarts gaat
Probeer voorafgaand aan het bezoek aan de dierenarts een foto te maken en/of te filmen. De kans bestaat namelijk dat het konijn bij het onderzoek niet laat zien dat het pijn heeft.
Probeer te voorkomen dat het konijn afkoelt. Neem het maatje mee naar de dierenarts als steun voor het zieke dier.
Conclusie
Tenzij het om een acuut geval met ernstige pijn gaat, kan het bijtijds opmerken dat je konijn pijn heeft een uitdaging zijn. Een konijn is een prooidier en laat uit zelfbehoud niet snel laat blijken dat het ziek en dus zwak is. Door voldoende kennis te vergaren en op tijd te reageren door naar de dierenarts te gaan, kan je het leven van een konijn redden.
Bernice Muntz
Bernice Muntz is dierentrainer, dierengedragstherapeut en presenter. Daarnaast werkt zij met veel plezier als stress en burn-out coach met mensen. Voor haar specialisatie en passie, het verminderen van stress en angst bij zowel dier als mens, volgde ze opleidingen in binnen- en buitenland. Ze geeft lezingen, webinars, trainingen, ontwikkelt (e-learning) opleidingen en deelt als educatiemanager bij kenniscentrum Edupet haar kennis over konijnen en cavia’s met zowel eigenaren als professionals.
Daarnaast is Bernice auteur van de succesvolle boeken ´High Five met je konijn´, ‘Een konijn erbij’, ‘De gelukkige cavia’ en ‘Het gelukkige konijn’.
Meer artikelen van Bernice:
Nog even geduld… Deze zullen snel volgen.
Alles voor konijnen
Ontdek nu wat Synopet jouw konijn te bieden heeft
